Rozstanie rodziców nie zmienia faktu, że dziecko nadal ma prawo do wsparcia ze strony obojga. Jednym z najważniejszych obowiązków po rozwodzie są alimenty – czyli środki przeznaczone na utrzymanie i wychowanie dziecka. Choć temat ten często budzi emocje, warto go dobrze zrozumieć, by działać w zgodzie z przepisami i w interesie dziecka.
Kto i kiedy musi płacić alimenty?
Obowiązek alimentacyjny spoczywa na rodzicu, który nie mieszka na co dzień z dzieckiem. Nie ma znaczenia, czy był to związek małżeński, partnerski czy przelotna relacja – jeśli istnieje więź biologiczna lub prawna (np. adopcja), obowiązek alimentacyjny powstaje z mocy prawa.
Nie zawsze oznacza to konieczność płacenia pieniędzy – jeśli rodzic wychowuje dziecko i pokrywa wszystkie koszty jego utrzymania, w praktyce spełnia obowiązek alimentacyjny. Problem pojawia się wtedy, gdy dziecko pozostaje pod opieką jednego rodzica, a drugi nie dokłada się do jego utrzymania.
Jak ustala się wysokość alimentów?
Wysokość alimentów nie jest określona żadnym sztywnym taryfikatorem. Każdy przypadek rozpatrywany jest indywidualnie i zależy od:
- usprawiedliwionych potrzeb dziecka, takich jak wyżywienie, mieszkanie, odzież, edukacja, opieka medyczna, zajęcia dodatkowe,
- możliwości zarobkowych i majątkowych rodzica, a niekoniecznie jego aktualnych dochodów.
Sąd bierze też pod uwagę wiek dziecka, jego stan zdrowia, dotychczasowy standard życia oraz sytuację finansową obojga rodziców. W praktyce kwoty alimentów wahają się od kilkuset do kilku tysięcy złotych miesięcznie.
Czy alimenty zawsze musi ustalać sąd?
Nie – rodzice mogą porozumieć się polubownie i spisać ugodę alimentacyjną, np. u notariusza lub podczas mediacji. Taka umowa, jeśli zostanie zatwierdzona przez sąd lub zawarta przed notariuszem z tzw. klauzulą wykonalności, może mieć taką samą moc jak wyrok.
To rozwiązanie szczególnie polecane, gdy relacje między byłymi partnerami są poprawne i zależy im na szybkim uregulowaniu spraw finansowych bez wchodzenia w spory sądowe.
Co jeśli rodzic nie płaci alimentów?
Zaległości alimentacyjne są w Polsce poważnym problemem. Jeśli zobowiązany rodzic nie wywiązuje się z płatności, drugi rodzic może:
- Złożyć wniosek o egzekucję alimentów do komornika – komornik może zająć pensję, konto bankowe, a nawet majątek dłużnika.
- Wystąpić o wypłatę alimentów z Funduszu Alimentacyjnego, jeśli spełnione są określone kryteria dochodowe.
- Złożyć zawiadomienie do prokuratury, ponieważ uporczywe uchylanie się od obowiązku alimentacyjnego może być przestępstwem (art. 209 Kodeksu karnego).
Jak można przeczytać na klemba.pl, warto działać szybko i konsekwentnie – im dłużej zwleka się z reakcją, tym trudniej odzyskać należne środki.
Do kiedy trzeba płacić alimenty?
Wbrew obiegowej opinii, obowiązek alimentacyjny nie kończy się automatycznie po ukończeniu przez dziecko 18 lat. Trwa on tak długo, jak dziecko nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać, np. gdy kontynuuje naukę lub jest niepełnosprawne.
Rodzic może jednak złożyć wniosek o uchylenie obowiązku alimentacyjnego, jeśli uzna, że dziecko jest już samodzielne, a dalsze wsparcie nie jest uzasadnione.
Podsumowanie
Alimenty to nie forma kary, lecz prawny i moralny obowiązek wobec dziecka. Niezależnie od relacji między rodzicami, to właśnie dobro dziecka powinno być najważniejsze. Dobrze ustalone alimenty pomagają zapewnić dziecku stabilność i rozwój – nawet jeśli rodzice nie są już razem.
Jeśli nie masz pewności co do swoich praw lub obowiązków, warto skonsultować się z prawnikiem – bo w sprawach rodzinnych lepiej działać z rozwagą niż emocjami.
Artykuł sponsorowany
