Narodowe Centrum Badań i Rozwoju ogłosiło pierwsze rozstrzygnięcia w „Wielkim Wyzwaniu: Energia”. Z ponad 180 zgłoszonych drużyn projektowych do ćwierćfinału zakwalifikowały się 84 zespoły, w tym dwa z województwa podlaskiego: Bociek PNJPPN i Aero-Team (ich pomysły opisujemy je pod koniec artykułu). Teraz uczestnicy pracują nad rozwojem swoich prototypowych urządzeń do przekształcania energii wiatru w energię elektryczną w możliwie najefektywniejszy sposób. Dla najlepszego projektu czeka nagroda w wysokości miliona złotych. Jest to pierwsza tego typu inicjatywa w Polsce. Jest realizowana ze środków z funduszy europejskich.
„Wielkie Wyzwanie: Energia” jest technologiczną odpowiedzią na ważny problem społeczny. Chodzi o zwiększenie udziału energii ze źródeł odnawialnych w krajowym zużyciu prądu. Zadaniem uczestników, którzy przystąpili do projektu, jest budowa prototypu mini elektrowni o parametrach zgodnych z określonymi przez NCBR w „Podręczniku Uczestnika” wymaganiami. W inicjatywie realizowanej ze środków funduszy europejskich biorą udział zespoły złożone m.in. z naukowców, przedsiębiorców, studentów i „garażowych” pasjonatów.
Do 21 grudnia 2020 roku uczestnicy byli zobowiązani do dostarczenia trzyminutowych filmów w celu weryfikacji postępu prac. W przekazanych materiałach drużyny musiały opowiedzieć o koncepcji swojego rozwiązania, zaprezentować prototyp lub jego komponenty bądź inne ważne informacje dotyczące projektu, które zobrazują zaawansowanie prac.
Teraz załogi mają czas do 31 marca, aby zaprezentować działanie swoich prototypów w podobnych nagraniach ćwierćfinałowych. Zespoły przedstawią w nich sposób działania urządzenia dowodząc, że jest ono w stanie przekształcić energię kinetyczną podczas nawiewania wiatru w energię elektryczną. Rozpoczyna się prawdziwa rywalizacja, gdyż do kolejnej fazy zmagań zakwalifikuje się tylko czterdzieści najlepszych zespołów.
Półfinał ma się odbyć 13 sierpnia bieżącego roku i polegać będzie na przeprowadzeniu testu działania urządzenia w warunkach sztucznego wiatru, wiejącego ze zmienną prędkością, ale co ważne – identycznego dla każdego urządzenia. Każdy prototyp zostanie podłączony do aparatury pomiarowej, dostarczonej uczestnikom przez organizatora. Na tym etapie wyścig do finału nabierze rumieńców, ponieważ do ostatniej fazy konkursu zakwalifikuje się jedynie dziesięciu uczestników. Od momentu rozpoczęcia półfinału jury zmagań wytypuje trzy projekty o największym potencjale w kategorii „wzornictwo”. Zwycięży w niej zdobywca największej liczby głosów publiczności.
Finał inicjatywy odbędzie się 14 sierpnia 2021 roku, na stadionie PGE Narodowy, gdzie zgromadzona publiczność będzie mogła obserwować decydującą fazę rywalizacji. W celu zwizualizowania wyniku pomiaru, prototypy zostaną podłączone do pomp, które napędzane energią wytworzoną przez urządzenia z zasymulowanego wiatru, napełnią puste zbiorniki wodą. Finałowa rozgrywka potrwa maksymalnie 6 godzin, a drużyna, która najlepiej poradzi sobie z zadaniem i jako pierwsza napełni zbiornik, zostanie zwycięzcą wyzwania i wygra milion złotych.
Opracowywana technologia ma przyczynić się do transformacji systemu energetycznego naszego kraju, która wymagana jest przez Unię Europejską w strategii „Europejskiego Zielonego Ładu”. Jest to plan mający na celu przekształcenie Unii w nowoczesną i konkurencyjną gospodarkę, która w 2050 r. ma osiągnąć zerowy poziom emisji gazów cieplarnianych.
Obecnie w grze są dwie drużyny z Podlasia: Bociek PNJPPN i Aero-Team.
Bociek PNJPPN to trzyosobowa grupa zainspirowana pomysłami Piotra Niedziołko, mieszkańca Podlasia, pszczelarza z nieskażonych nadbużańskich terenów, pasjonata ekologicznych rozwiązań w gospodarstwie przydomowym. Wsparciem dla Piotra jest Jarosław Płatek, miłośnik wędkarstwa na co dzień stosujący wiele ekologicznych rozwiązań w prowadzonej przez siebie firmie gastronomicznej oraz 9-letni syn Piotra, bacznie obserwujący poczynania taty, chętnie uczestniczący w pracach nad projektem.
Zespół za cel postawił sobie wykonanie ekonomicznej i efektywnej turbiny wiatrowej z użyciem jak największej ilości materiałów pochodzących z recyklingu. Główny pomysłodawca, Piotr, od wielu lat pracuje nad rozwiązaniami mającymi na celu oszczędność energii przy jednoczesnej trosce o ochronę środowiska.
– Zależy nam, aby nasze rozwiązanie, nazwane roboczo „Bociek”, było dostępne na każdą kieszeń i znalazło zastosowanie zarówno w gospodarstwach przydomowych, a w rozbudowanej wersji także w terenach zurbanizowanych. Kształt prototypu trochę przypomina bociana, który doskonale wykorzystuje siłę wiatru, dlatego też powstał pomysł na naszego turbo „Boćka” – opisują pomysłodawcy.
Z kolei Aero-Team składa się z 4 osób pochodzących i aktualnie mieszkających w Podlaskiem.
– Zachwycające parki narodowe i krajobrazowe, rzeki, bagna i rozlewiska to główne atrakcje Podlasia – przekonują. – Do tego dochodzą malownicze miasta i urokliwe wsie z drewnianymi chatami, zabytkowymi kościołami i cerkwiami. Ponadto jest to ziemia naznaczona wielokulturowością, miejsce dziewiczych krajobrazów i ciszy zapewniającej niezastąpiony odpoczynek, a także doskonały region do zobaczenia i poznania historii naszych dziadków czy pradziadków. Częścią tej namacalnej historii są niewątpliwie licznie zachowane i odrestaurowane wiatraki – młyny wiatrowe. Jeden, co prawda nieistniejący już wiatrak, należał do pradziadka naszego lidera, od którego wszystko się zaczęło.
Pomysł na urządzenie powstał dość dawno temu. Inspiracją był wspomniany wiatrak. Ukształtowanie terenu stron rodzinnych lidera oraz wiejące tam wiatry, a także wiedza wyniesiona z Politechniki Białostockiej, doświadczenie zawodowe oraz zainteresowania członków zespołu doprowadziły do etapu stworzenia nie tyko prototypu pionowej turbiny wiatrowej, lecz także do wykonania prototypu własnej konstrukcji prądnicy. Turbina została konstrukcyjnie zaprojektowana na małe i zmienne wiatry, przetestowana i obecnie poddawana jest testom współpracy z autorską, cały czas udoskonalaną prądnicą. Urządzenie charakteryzuje się zwartą i lekką konstrukcją dostosowaną do możliwości montażu na maszcie czy dachu budynku.
„Wielkie Wyzwanie: Energia” jest jednym z kilku przedsięwzięć prowadzonych przez NCBR, które mają na celu zmianę reguł gry polskiej gospodarki. W ramach tej transformacji opracowane mają być również m.in.: nowoczesne oczyszczalnie ścieków, innowacyjne biogazownie, budynki efektywnie energetyczne, technologia magazynowania energii elektrycznej, magazynowanie energii ciepło chłód, technologie wentylacji dla szkół i domów, technologia domowej retencji oraz elektrociepłownia przyszłości, czyli system ciepłowniczy z OZE. Projekty, nad którymi już pracuje NCBR, to szansa na czystsze środowisko, zdrowsze społeczeństwo i nowoczesną, konkurencyjną gospodarkę.
Red. PP, fot. pixabay.com
