Ponad 4 miliony złotych rocznie – tyle zyskuje Mlekpol dzięki nowoczesnej instalacji, która przetwarza odpady organiczne w energię. Projekt został zrealizowany przez SEEN Technologie w zakładzie w Grajewie i stanowi przykład na to, jak można połączyć ekologię z realnym zyskiem finansowym. Jak to działa w praktyce? Instalacja zamienia odpady powstające przy produkcji mleka w cenny biogaz, który następnie wykorzystywany jest do produkcji energii elektrycznej i cieplnej. W ciągu pierwszego pełnego roku działania instalacja wytworzyła ponad 5 728 MWh energii elektrycznej. Całość została wykorzystana na potrzeby zakładu, co pozwoliło uniknąć kosztów zakupu prądu na poziomie ponad 4 milionów złotych.
W obliczu transformacji energetycznej i coraz większych wymagań regulacyjnych, branża mleczarska musi się zmienić. Samo cięcie kosztów operacyjnych już nie wystarcza – teraz liczą się rozwiązania oparte na gospodarce cyrkularnej, odzysku energii i redukcji śladu węglowego. Największe wyzwania widać dziś w zarządzaniu odpadami i zużyciu energii.
Instalacja, którą SEEN Technologie zaprojektowało i wdrożyło w SM Mlekpol w Grajewie, to dowód na to, że te problemy można nie tylko skutecznie rozwiązać, ale wręcz zamienić w trwałą przewagę na rynku.
Spółdzielnia Mleczarska Mlekpol, jeden z największych producentów mleka w Europie Środkowo-Wschodniej, przetwarza dziennie ponad 6 milionów litrów mleka. To naturalnie generuje spore ilości odpadów organicznych i ścieków przemysłowych.
Tradycyjne metody ich utylizacji wiązałyby się z wysokimi kosztami, szkodą dla środowiska i brakiem dodatkowych korzyści. Mlekpol postawił jednak na innowacyjne rozwiązanie. Dzięki technologii fermentacji beztlenowej, te odpady zostały przekształcone w cenne zasoby: biogaz, energię elektryczną, ciepło, a także organiczny nawóz poprawiający jakość gleby.
Mlekpol pokazuje, jak można zmienić problem w zysk i jednocześnie dbać o środowisko.
– Biogazownia to z jednej strony technologia produkcji energii, z drugiej zaś strategiczne narzędzie wspierające transformację mleczarstwa w kierunku zrównoważonego rozwoju. Grajewska instalacja fermentacji beztlenowej jest kolejnym krokiem w realizacji naszej długofalowej strategii energetycznej, która zakłada systematyczne inwestycje w odnawialne źródła energii we wszystkich zakładach Mlekpolu. To dla nas nie tylko odpowiedzialność wobec przyszłych pokoleń, ale także droga do zwiększenia konkurencyjności i niezależności energetycznej – mówi Zbigniew Groszyk, wiceprezes zarządu SM Mlekpol.
– Naszym celem było nie tylko dostarczenie instalacji technologicznie nowoczesnej, ale też ekonomicznie samowystarczalnej i zgodnej z ideą gospodarki o obiegu zamkniętym. W Grajewie nie mówimy o utylizacji odpadów – mówimy o ich przekształceniu w wartościowy zasób – zaznacza Dariusz Jasak, prezes zarządu SEEN Technologie.
Inwestycja w SM Mlekpol, zrealizowana w formule „zaprojektuj i wybuduj”, pozwoliła na pełne dopasowanie każdego elementu technologicznego do specyficznych potrzeb obiektu. Dzięki temu podejście, rozwiązania zostały skrojone na miarę – od układu zasilania fermentora aż po systemy odzysku energii. To gwarantuje maksymalną efektywność i optymalizację całego procesu.
Sercem całej instalacji jest fermentor o pojemności roboczej 6800 m sześc. Każdego dnia trafia do niego około 230 m sześc. odpadów, w tym osady powstałe podczas oczyszczania ścieków.
Proces prowadzony w warunkach mezofilowych zapewnia stabilność biologiczną i imponująco wysoki uzysk biogazu, osiągający poziom 380 m sześc. na godzinę.
Wytworzony biogaz jest następnie oczyszczany i sprężany, aby zasilić agregat kogeneracyjny. Dzięki niemu instalacja produkuje 1,2 MW energii elektrycznej oraz około 1,3 MW energii cieplnej, co świadczy o jej wysokiej efektywności energetycznej.
– Nasza instalacja to nie gotowy zestaw z katalogu. Każdy komponent został indywidualnie dobrany z myślą o rytmie pracy zakładu, układzie logistycznym i specyfice substratów, z jakimi mieliśmy do czynienia w Grajewie – podkreśla Dariusz Jasak.
Rok 2024 był pierwszym pełnym okresem funkcjonowania innowacyjnej instalacji w SM Mlekpol w Grajewie. W tym czasie system wygenerował imponujące 5728 MWh energii elektrycznej, co przekłada się na średnią dzienną produkcję wynoszącą około 16 MWh.
Co najważniejsze, całość wytworzonej energii została zużyta na potrzeby własne zakładu. Zasilała ona kluczowe elementy, takie jak fermentor, suszarnię osadów oraz pozostałą infrastrukturę technologiczną. To doskonały przykład, jak inwestycje w zielone technologie przekładają się na realne oszczędności i niezależność energetyczną.
Dzięki własnej produkcji energii, przy uśrednionej cenie zakupu wynoszącej 700 zł/MWh, SM Mlekpol uniknął wydatków rzędu około 4 milionów złotych. To ogromne oszczędności.
Co więcej, instalacja zapewniła zakładowi pełną samowystarczalność cieplną oraz znaczną niezależność energetyczną. Przełożyło się to bezpośrednio na redukcję kosztów operacyjnych i wyraźny wzrost efektywności finansowej całego zakładu. To dowód, że inwestycje w zielone technologie naprawdę się opłacają.
Wysoka efektywność systemu w SM Mlekpol widoczna jest również w gospodarowaniu osadami pofermentacyjnymi. W 2024 roku wyprodukowano 715 000 kg wysuszonego osadu, co oznacza średnią dobową produkcję na poziomie około 1960 kg.
Dzięki zastosowanym procesom fermentacji i suszenia, objętość osadu została zredukowana nawet sześciokrotnie. Co więcej, powstały materiał zyskał nowe, cenne zastosowanie. Po uzyskaniu odpowiednich pozwoleń środowiskowych, osad ten może być wykorzystywany jako organiczny środek poprawiający właściwości gleby, stając się wartościowym produktem ubocznym o realnej użyteczności w rolnictwie.
W efekcie, innowacyjna instalacja w SM Mlekpol to prawdziwy strzał w dziesiątkę. Nie tylko przynosi ona istotne oszczędności energetyczne, ale również w spektakularny sposób przekształca odpady w cenny zasób. To wszystko razem znacząco wzmacnia długofalową stabilność ekonomiczną i środowiskową zakładu. Mlekpol pokazuje, że dbanie o planetę idzie w parze z biznesowym sukcesem.
– To zmiana perspektywy. Oczyszczalnia, która jeszcze niedawno była traktowana jako kosztowy dodatek do produkcji, dziś generuje realny zysk i poprawia bilans całego zakładu. To najlepszy przykład na to, jak inżynieria procesowa może rzeczywiście wpływać na wyniki finansowe przedsiębiorstwa – dodaje dr inż. Bogusław Buczak, prokurent i dyrektor Działu Inżynieria Procesowa w SEEN Technologie.
Inwestycja w instalację biogazową w SM Mlekpol w Grajewie przyniosła znaczące korzyści środowiskowe. Dzięki niej, zakład produkuje energię z biogazu, co redukuje jego ślad węglowy. Dodatkowo, ograniczono emisje związane z transportem i utylizacją osadów, a także całkowicie wyeliminowano potrzebę zewnętrznego zagospodarowania odpadów.
To doskonały przykład, jak nowoczesne technologie pozwalają na osiągnięcie niezależności energetycznej przy jednoczesnym zmniejszeniu negatywnego wpływu na środowisko.
Mlekpol nie tylko ogranicza emisję CO2, ale aktywnie wciela w życie założenia Europejskiego Zielonego Ładu oraz pakietu „Fit for 55”. To dowód na głębokie zaangażowanie spółdzielni w zrównoważony rozwój.
Dla SEEN Technologie ten projekt to potwierdzenie, że transformacja energetyczna w przemyśle to coś znacznie więcej niż tylko zmiana źródła zasilania. To kompleksowe spojrzenie na zakład jako na zintegrowany organizm energetyczno-środowiskowy, gdzie każdy element wpływa na całość, a synergia przynosi wymierne korzyści zarówno ekonomiczne, jak i ekologiczne.
– Nasze podejście polega na łączeniu inżynierii z ekonomią i strategią środowiskową. Dla Mlekpolu stworzyliśmy nie tylko instalację, ale nowe źródło wartości. Wartości, którą da się policzyć – zarówno w megawatach, jak i w złotówkach – podsumowuje dr inż. Bogusław Buczak.
Instalacja fermentacji beztlenowej w Grajewie to znacznie więcej niż tylko odpowiedź na potrzeby konkretnego zakładu. To model referencyjny dla całego sektora mleczarskiego, pokazujący, jak powinno wyglądać nowoczesne podejście do produkcji.
Inwestycja Mlekpolu udowadnia, że odważne decyzje inwestycyjne, podejmowane we współpracy z odpowiednim partnerem technologicznym, mogą prowadzić do trwałej transformacji operacyjnej, energetycznej i środowiskowej. To sygnał dla innych, że przyszłość mleczarstwa leży w innowacyjnych i ekologicznych rozwiązaniach.
Red. PP
