Miliony długów podlaskich przedsiębiorców. ZUS nie odpuści, ale… można się dogadać [WYWIAD]

Wprowadzenie jednego rachunku bankowego dla przedsiębiorców opłacających składki sprawiło, że liczba popełnianych błędów w przelewach drastycznie zmalała. Jednocześnie znacznie wzrosły wpływy od firm. Tymczasem okazuje się, że w województwie podlaskim jest kilka tysięcy działających przedsiębiorców, którzy mają dług przekraczający 124 miliony złotych. Do tego dochodzą ci, którzy nie prowadzą już działalności. O tym, jakie sankcje mogą zostać zastosowane i o możliwości rozłożenia spłaty na raty w rozmowie z Piotrem Walczakiem mówi Magdalena Ruszewska (na zdjęciu), zastępca dyrektora białostockiego oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ds. dochodów.

Piotr Walczak, Przedsiębiorcze Podlasie: Od początku 2018 r. dla przedsiębiorców opłacających składki obowiązuje tylko jeden rachunek bankowy. Liczba błędów znacznie się zmniejszyła?

Magdalena Ruszewska, zastępca dyrektora białostockiego oddziału ZUS ds. dochodów: Tak, dane statystyczne potwierdzają minimalny poziom błędów. Przedsiębiorcy przy opłacaniu składek – według stanu na 16 października 2018 roku – popełnili jedynie 284 błędy. W tym samym okresie 2017 roku było ich ponad 223 tysiące. Oznacza to, że wprowadzenie indywidualnego numeru rachunku składkowego, tzw. NRS, skutkowało zmniejszeniem liczby błędów o 99,9 proc.

Od początku 2018 do końca listopada wpłynęło 318 błędnych wpłat i tylko pięć nie zostało wyjaśnionych. Wszystkie błędne wpłaty są na bieżąco analizowane i konsultowane z przedsiębiorcami.

Zatem i wpływy z tytułu składek też są wyższe?

– W pierwszym terminie grudniowym, czyli do 5 grudnia 2018 r., wpłaty dokonało 135,5 tys. płatników w kwocie 1,5 mld zł. Łącznie w grudniu 362 tys. płatników dokonało 377 tys. wpłat w kwocie 2,4 mld, co oznacza, że w porównaniu do 5 listopada 2018 r. poziom wpłat w grudniu jest o 143 mln zł wyższy.

Łącznie, od 2 stycznia 2018 r. do 5 grudnia 2018 r., płatnicy składek dokonali 28 129 379 wpłat w kwocie ponad 236,1 mld zł (236 098,9 mln zł), czyli tylko o 1,5 mld zł mniej niż łączna kwota wpłat dokonanych w całym 2017 r., kiedy było to 237,6 mld zł.

W jaki sposób rozliczane są wpłaty, jeżeli ktoś ma jakiekolwiek zadłużenie?

– Od 1 stycznia 2018 r. wszystkie należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe), ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz Fundusz Emerytur Pomostowych (bieżące i zaległe) płatnicy opłacają na indywidualny numer rachunku składkowego, tzw. NRS.

Podziału i rozliczenia wpłaty dokonuje ZUS. Na podstawie składek wykazanych w deklaracji rozliczeniowej za ostatni miesiąc ustalamy udział procentowy składek na poszczególne fundusze. Podział wpłaty pomiędzy fundusze jest automatyczny. Każda wpłata jest rozliczana na najstarszą zaległość w ramach ustalonej proporcji. Dzięki temu ograniczone jest narastanie odsetek za zwłokę. Taki podział wynika z aktualnie obowiązujących aktów prawnych.

Nowy sposób rozliczania ma istotny wpływ na podleganie dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu. Jeżeli płatnik opłacający składki sam za siebie zgłosił się do tego ubezpieczenia i ma zadłużenie, każdą wpłatę najpierw rozliczymy na zaległości z odsetkami, a dopiero potem na bieżące składki. Nie ma możliwości opłacenia bieżących składek, zanim nie zostaną uregulowane zaległości. W konsekwencji ubezpieczony „wypada” z ubezpieczenia chorobowego i nie przysługuje mu prawo do skorzystania ze świadczeń. Można temu zapobiec i zgłosić się do ZUS z prośbą o rozłożenie długu na raty.

Podstawowych informacji o warunkach i niezbędnych dokumentach umożliwiających skorzystanie z ulgi można uzyskać na sali obsługi klienta w naszych placówkach. Na terenie wybranych jednostek – w Zambrowie, Augustowie i Białymstoku – działają także doradcy ds. ulg i umorzeń, którzy pomogą w uzupełnieniu dokumentacji, udzielą szczegółowych wyjaśnień i poprowadzą sprawę. Zawarcie z Zakładem umowy na spłatę zaległości skutkuje możliwością opłaty bieżących składek na ubezpieczenie chorobowe w terminie i w razie konieczności skorzystania ze świadczeń wypłacanych z tego ubezpieczenia.

Kiedy dług można rozłożyć na raty i jak się o to starać? Czy wtedy przy opłacaniu składek na ubezpieczenia nie będzie już tak, że całość wpłaty pójdzie na ów zadłużenie?

– ZUS może rozłożyć całe zadłużenie na miesięczne raty, jeśli dłużnik uwiarygodni i przedstawi przyczyny braku możliwości jednorazowej spłaty. Ustalając warunki spłaty uwzględnimy możliwości płatnicze zobowiązanego i stan finansów ubezpieczeń społecznych. Od następnego dnia po dniu, w którym wpłynie wniosek o rozłożenie zadłużenia na raty, ZUS nie będzie naliczał odsetek, a jedynie opłatę prolongacyjną. Stanowi ona 50 proc. stawki odsetek za zwłokę obowiązującej w dniu podpisania umowy. Jeżeli wobec dłużnika była prowadzona egzekucja, zostanie ona zawieszona po podpisaniu umowy o rozłożeniu zadłużenia na raty.

Osoba, która jest zainteresowana spłatą zaległości w ratach, musi złożyć wniosek wraz z uzasadnieniem oraz dokumentację potwierdzającą możliwości płatnicze. Niezbędne jest także przystąpienie do opłacania bieżących składek, jeżeli działalność jest nadal prowadzona. W przypadku posiadania zadłużenia z tytułu kosztów egzekucyjnych, powstałych w toku egzekucji prowadzonej przez dyrektora oddziału, należy je zapłacić lub wystąpić z wnioskiem o ich rozłożenie na raty.

Od września 2016 roku osobom ubiegającym się o ulgę zapewniamy wsparcie ze strony doradców do spraw ulg i umorzeń. Doradca wskazuje klientowi zakres wymaganej dokumentacji, wydaje i objaśnia aktualne druki i formularze. Pomaga także przy wypełnieniu oświadczeń niezbędnych do rozpatrzenia wniosku. Klient zgłaszający się do doradcy zostanie otoczony fachową opieką i poinformowany o warunkach uregulowania zobowiązania, które będą dostosowane do jego sytuacji finansowej. Do naszego konsultanta mogą zgłaszać się dłużnicy, którzy chcą uregulować w ratach zaległe zobowiązania wobec Zakładu lub też odroczyć termin płatności.

Zawarcie z Zakładem umowy na spłatę zaległości skutkuje rozliczaniem wpłat na zaległości zgodnie z ustalonym harmonogramem i możliwością opłaty bieżących składek.

Proszę powiedzieć, na jaką kwotę łącznie na chwilę obecną zalegają w opłacaniu składek podlascy przedsiębiorcy? Ilu ich jest?

– Obecnie mamy 66 141 aktywnych płatników składek, z tego zadłużonych 8230 na kwotę 124 401 163,21 zł. Pozostaje jeszcze zadłużenie tych płatników, którzy nie prowadzą już działalności i jest ich 8951, a zadłużenie wobec funduszy wynosi 167 755 741,63 zł.

Jakie działania podejmują urzędnicy ZUS, jeżeli ktoś prowadzący działalność gospodarczą z uporem nie kwapi się do spłaty długu i opłacania bieżących składek?

– Zakład podejmuje szereg działań dyscyplinujących płatników i zmierzających do spłaty zadłużenia. Przede wszystkim pracownicy ZUS kierują wezwania do zapłaty oraz upomnienia. W przypadku braku reakcji należności kierowane są do egzekucji administracyjnej lub sądowej. Ponadto dokonujemy zabezpieczeń spłaty należności na ruchomościach i nieruchomościach w postaci zastawu czy hipoteki.

Wobec dłużników uporczywie uchylających się od opłaty składek stosowane są także sankcje. Zakład wymierza dodatkowe opłaty, które mogą wynosić do 100 proc. nieopłaconych składek. Niedopełnienie obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne w przewidzianym przepisami terminie, stanowi także wykroczenie, zatem Zakład kieruje wnioski do sądu o ukaranie grzywną.

W uzasadnionych przypadkach podejmujemy decyzje o skierowaniu wniosków do sądu o ogłoszenie upadłości przedsiębiorcy, a także o zakaz prowadzenia działalności. Wobec przedsiębiorców wpisanych do KRS występujemy o dokonanie wpisów o zadłużeniu w rejestrze.

Liczba co miesiąc opłacających składki firm, to na Podlasiu…

– Aktualnie mamy 57 911 przedsiębiorców opłacających składki i nie posiadających zadłużenia w ZUS.

Dziękuję za rozmowę.

Komentarze