W Polsce obserwujemy dynamiczny wzrost liczby pracujących emerytów. Na przestrzeni ostatnich dziewięciu lat ich liczba zwiększyła się o niemal 52%, co świadczy o zmieniającym się podejściu do wieku emerytalnego. Obecnie w Polsce 872,6 tys. seniorów pozostaje aktywnych zawodowo. To wyraźny sygnał, że dla coraz większej grupy osób uzyskanie uprawnień emerytalnych nie oznacza końca kariery, lecz nowy etap, często połączony z elastyczniejszym podejściem do pracy. Trend ten podkreśla rosnącą świadomość seniorów co do korzyści płynących z kontynuowania pracy – zarówno tych finansowych (jak możliwość pobierania wyższej emerytury i ulgi podatkowe), jak i pozafinansowych (aktywność, kontakty społeczne, poczucie celu).
Liczba aktywnych zawodowo emerytów w Polsce dynamicznie rośnie. Jak podaje Katarzyna Krupicka z białostockiego oddziału ZUS, w 2015 roku pracujących seniorów było nieco ponad 575 tys., a obecnie liczba ta wzrosła do 872,6 tys. W tym trendzie dominują kobiety, stanowiąc 58,1% ogółu zatrudnionych seniorów. Wyjątkiem jest jedynie województwo śląskie, gdzie to mężczyźni stanowią większość pracujących emerytów (52,7%).
Przeciętny wiek pracującego seniora to 67,5 roku. Wyróżniają się tu różnice między płciami: kobiety pracujące na emeryturze mają średnio 66,3 roku, natomiast mężczyźni 69,2 roku.
Polscy seniorzy, którzy pozostają aktywni zawodowo, najczęściej wybierają tradycyjne formy zatrudnienia. Blisko 38,4% z nich pracuje na umowie o pracę. Wielu seniorów stawia też na elastyczność i niezależność, prowadząc własną działalność gospodarczą – to wybór 29,6% aktywnych zawodowo seniorów. Popularne są również umowy zlecenia, na które decyduje się 26% pracujących emerytów.
Co szczególnie interesujące, aż 16% pracujących seniorów znajduje zatrudnienie w sektorze opieki zdrowotnej i pomocy społecznej. Jest to zdecydowanie najpopularniejsza branża dla aktywnych zawodowo seniorów i to we wszystkich województwach. Ten fakt może świadczyć zarówno o zapotrzebowaniu na doświadczonych pracowników w tej dziedzinie, jak i o chęci seniorów do pomagania innym i kontynuowania pracy o społecznym wymiarze.
Analizując rozmieszczenie pracujących emerytów w Polsce, widać wyraźne regionalne zróżnicowanie. Najwięcej aktywnych zawodowo seniorów mieszka w województwach: mazowieckim (16,4%), śląskim (14,1%). Na przeciwległym biegunie, z najniższym odsetkiem pracujących emerytów, znajduje się województwo opolskie (2,3%).
Patrząc na liczbę pracujących seniorów w stosunku do ogólnej liczby osób pobierających świadczenie emerytalne, liderami są: Mazowsze (166 osób na 1000 emerytów) i Wielkopolska (152 osoby na 1000 emerytów). Te dane jasno wskazują, że Mazowsze i Wielkopolska wyróżniają się najwyższym wskaźnikiem aktywności zawodowej wśród osób na emeryturze, co może wynikać z czynników takich jak większe rynki pracy czy specyfika lokalnej gospodarki.
W Podlaskiem mowa jest o 124 aktywnych zawodowo seniorów na 1000 emerytów.
Analizując udział pracujących emerytów w ogólnej liczbie zatrudnionych w gospodarce narodowej, niektóre regiony Polski wyróżniają się szczególnie.
Najwyższy odsetek pracujących seniorów na 1000 osób zatrudnionych odnotowują województwa zachodniopomorskie: 77 emerytów na 1000 pracujących, śląskie: 75 emerytów na 1000 pracujących, lubuskie: 72 emerytów na 1000 pracujących. Na przeciwnym biegunie znajduje się województwo podkarpackie, gdzie wskaźnik ten jest najniższy i wynosi 45 pracujących emerytów na 1000 zatrudnionych.
Średnio w skali kraju ten wskaźnik to 64 osoby, natomiast w województwie podlaskim jest nieco niższy – 62 osoby.
Ważna wiadomość dla wszystkich emerytów, którzy osiągnęli powszechny wiek emerytalny (60 lat dla kobiet, 65 dla mężczyzn): możecie dorabiać do swoich świadczeń bez żadnych limitów!
To oznacza, że niezależnie od tego, jak wysokie są wasze dodatkowe zarobki, wasza emerytura nie zostanie zmniejszona ani zawieszona. ZUS nie będzie monitorował waszych dochodów z pracy zarobkowej.
Jedyny wyjątek od tej zasady dotyczy seniorów, którym ZUS podwyższył świadczenie do kwoty emerytury minimalnej (obecnie 1878,91 zł brutto). W ich przypadku nadal obowiązują pewne ograniczenia w dorabianiu, o których warto pamiętać.
Dla większości emerytów oznacza to jednak pełną swobodę w decydowaniu o kontynuowaniu aktywności zawodowej i czerpaniu z niej dodatkowych korzyści finansowych.
Każdy pracujący emeryt, który podlega ubezpieczeniom emerytalno-rentowym, ma możliwość złożenia wniosku o doliczenie składek do emerytury.
Można to zrobić raz w roku lub po ustaniu ubezpieczenia (czyli po zakończeniu pracy). Ta prosta procedura pozwala na zwiększenie wysokości pobieranego świadczenia. Dzięki temu, że nadal opłaca się składki, emerytura będzie systematycznie rosła, co jest dodatkową zachętą do pozostania aktywnym zawodowo.
Red. PP
