Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej to ekscytujący, lecz często kosztowny etap. Początkowe wydatki, a także regularne obciążenia związane ze składkami i podatkami, mogą zniechęcać. Na szczęście można liczyć na pakiet ulg i preferencji, które pozwalają znacząco obniżyć koszty prowadzenia firmy, a w niektórych przypadkach nawet całkowicie zwolnić z opłacania składek. Mowa tu o uldze na start, preferencyjnych składkach, Małym ZUS plus oraz najnowszej propozycji – wakacjach składkowych.
Jak podkreśla Katarzyna Krupicka, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS w województwie podlaskim, choć te rozwiązania przynoszą natychmiastową ulgę finansową, warto pamiętać o ich długofalowych konsekwencjach. Niższe składki na ubezpieczenia społeczne oznaczają w przyszłości niższe świadczenia, a całkowity brak składek – brak świadczeń. Decyzja o skorzystaniu z ulg zawsze należy do przedsiębiorcy.
Ulga na start: pół roku bez składek na ubezpieczenia społeczne
Dla tych, którzy po raz pierwszy stawiają kroki w biznesie lub powracają do niego po co najmniej 60 miesiącach od ostatniego zawieszenia/zakończenia, ulga na start to prawdziwe wybawienie. Pozwala ona na sześć pełnych miesięcy kalendarzowych od momentu rozpoczęcia działalności na nieopłacanie składek na ubezpieczenia społeczne.
Jest jednak pewien istotny warunek: w ramach nowej działalności nie można świadczyć usług na rzecz byłego pracodawcy, jeśli zakres tych działań pokrywa się z obowiązkami wykonywanymi w bieżącym lub poprzednim roku jako pracownik.
Ważna uwaga: okres korzystania z ulgi na start oznacza brak ochrony w przypadku choroby czy wypadku przy pracy. Czas ten nie będzie również zaliczany do stażu pracy przy ustalaniu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy ani jej wysokości, a składki na konto emerytalne nie będą odprowadzane. Mimo to przedsiębiorcy korzystający z ulgi na start są obowiązkowo objęci ubezpieczeniem zdrowotnym i muszą opłacać z tego tytułu składkę.
Preferencyjne składki: kolejne dwa lata z niższymi kosztami
Po zakończeniu ulgi na start (lub rezygnacji z niej) przedsiębiorca może przez kolejne 24 miesiące opłacać tzw. preferencyjne składki. Ich wysokość jest obliczana od zadeklarowanej kwoty, która nie może być niższa niż 30% minimalnego wynagrodzenia.
Trzeba jednak pamiętać, że choć od tej kwoty będą w przyszłości obliczane świadczenia takie jak zasiłek chorobowy, macierzyński czy opiekuńczy, to okres ten będzie zaliczany do stażu emerytalnego tylko częściowo. Dwa lata opłacania preferencyjnych składek, liczonych od 30% minimalnego wynagrodzenia, zostaną uwzględnione przy emeryturze jako nieco ponad 7 miesięcy okresów składkowych, zamiast pełnych 24 miesięcy.
Mały ZUS plus: do trzech lat ulgi zależnej od dochodu
Mały ZUS plus to elastyczna ulga, która pozwala na opłacanie niższych składek na ubezpieczenia społeczne, których wysokość jest uzależniona od dochodu z działalności gospodarczej osiągniętego w poprzednim roku. Z tej formy wsparcia można korzystać maksymalnie przez 36 miesięcy w ciągu ostatnich 60 miesięcy prowadzenia firmy.
Jak wyjaśnia Katarzyna Krupicka, aby skorzystać z tej ulgi, przedsiębiorca musi być wpisany do CEIDG lub być wspólnikiem spółki cywilnej. Dodatkowo, jego przychód z działalności w poprzednim roku kalendarzowym nie może przekroczyć 120 tys. zł. W przypadku krótszego okresu prowadzenia działalności, limit przychodu jest proporcjonalnie zmniejszany. Ważne jest również, aby działalność była prowadzona przez co najmniej 60 dni w poprzednim roku.
Termin zgłoszenia do Małego ZUS plus jest ściśle określony, a spóźnienie uniemożliwi skorzystanie z ulgi w danym roku. Rzeczniczka ZUS ponownie podkreśla:
– Niższe składki na ubezpieczenia społeczne realnie obniżają koszty prowadzenia firmy, jednak warto pamiętać, że wiążą się z tym również niższe świadczenia w przypadku choroby, macierzyństwa, opieki nad chorym członkiem rodziny, a także niższa renta czy emerytura. Warto to wziąć pod uwagę przy podejmowaniu decyzji.
Wakacje składkowe: składki za przedsiębiorcę finansowane z budżetu państwa
Najnowsza propozycja, wakacje składkowe, to przełomowa forma wsparcia. Polega na zwolnieniu z opłacania składek przez jeden miesiąc w roku na własne obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe, a także na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe oraz na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy.
Niewpłacone składki są w tym przypadku finansowane z budżetu państwa, obliczane od najniższej obowiązującej minimalnej podstawy wymiaru. Co istotne, ulga ta stanowi pomoc de minimis i można z niej skorzystać nawet wtedy, gdy przedsiębiorca opłaca preferencyjne składki lub korzysta z Małego ZUS plus.
Należy jednak pamiętać, że wakacje składkowe nie obejmują składki zdrowotnej ani składek należnych za pracowników. Te zobowiązania należy uregulować również w tym miesiącu, w którym przedsiębiorca jest zwolniony z własnych składek na ubezpieczenia społeczne.
ZUSowy pakiet ulg to realne wsparcie dla małych firm. Przedsiębiorcy powinni jednak dokładnie analizować swoje potrzeby i potencjalne konsekwencje decyzji o skorzystaniu z tych rozwiązań, pamiętając o długoterminowym wpływie na przyszłe świadczenia.
Red. PP
