Dokładnie 10 lat temu w Białostockim Parku Naukowo-Technologicznym uruchomiono nowoczesny ośrodek badawczy i centrum diagnostyki BioSkaner. W ciągu tej dekady wykonano w nim imponującą liczbę około 2300 specjalistycznych badań PET/MR. Centrum cieszy się uznaniem pacjentów z całej Polski oraz z zagranicy. Pracownia aktywnie uczestniczy w realizacji projektu „Białystok+” – największego w kraju badania populacyjnego, które ma na celu diagnozę i poprawę zdrowia mieszkańców Białegostoku, przeprowadzając w jego ramach zaawansowane badania obrazowe. Operatorem Pracowni BioSkaner od 2015 roku jest Laboratorium Obrazowania Molekularnego i Rozwoju Technologii (LOMiRT), które jest spółką celową Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku.
Rok 2025 to jubileuszowy rok dla Pracowni BioSkaner – jednostki specjalizującej się w nowoczesnej diagnostyce obrazowej z wykorzystaniem hybrydowej technologii PET/MR. Pracownia, będąca integralną częścią LOMiRT, czyli Laboratorium Obrazowania Molekularnego i Rozwoju Technologii – spółki w 100% należącej do Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku – obchodzi w tym roku swoje dziesięciolecie. O tym, jak duże znaczenie dla mieszkańców Białegostoku i nie tylko – pracownia przyjmuje także pacjentów z całej Polski – ma to jedno z najnowocześniejszych laboratoriów w kraju i w Europie, przeczytać można w poniższym artykule.
Decyzja o powstaniu Pracowni BioSkaner była przede wszystkim decyzją o przyszłości mieszkańców Białegostoku, dostępie do najnowocześniejszego sprzętu, który pomaga w niezwykle precyzyjnej diagnostyce obrazkowej (PET/MR), zwłaszcza przy podejrzeniu chorób onkologicznych, neurologicznych czy sercowo-naczyniowych. To otwarcie białostoczanom i pacjentom z całej Polski drzwi do najnowocześniejszych możliwości wczesnego wykrywania chorób i podjęcia odpowiedniego leczenia.
Czym jest technologia PET/MR?
Technologia PET/MR łączy w sobie możliwości dwóch zaawansowanych metod obrazowania: pozytonowej tomografii emisyjnej (PET) i rezonansu magnetycznego (MR).
– PET/MR umożliwia dwa spojrzenia na ciało w jednym badaniu – przez lupę i mikroskop jednocześnie. Dzięki PET widzimy, jak działa organizm – np. gdzie komórki nowotworowe są szczególnie aktywne metabolicznie. Rezonans magnetyczny pokazuje z kolei dokładną budowę tkanek i narządów. Połączenie tych dwóch obrazów daje lekarzom niezwykle precyzyjne narzędzie diagnostyczne – bez potrzeby przeprowadzania kilku oddzielnych badań – podkreśla Michał Pytel, dyrektor rozwoju biznesu w firmie Siemens Healthineers (producenta aparatu PET/MR).
Badanie PET/MR jest niezwykle przydatne w procesie wczesnego wykrywania i leczenia wielu chorób, zwłaszcza o podłożu onkologicznym. Informacje wychwycone przez PET są z reguły widoczne przed wystąpieniem objawów w innych badaniach obrazowych.
Po pierwsze pacjenci, czyli diagnostyka
Do tej pory wykonano 2300 specjalistycznych badań PET/MR.
– Dzięki powstaniu spółki LOMiRT robimy także badania PET/CT, czyli drugie uzupełniające badanie. W sumie już ponad 5000 pacjentów miało szansę na nowoczesną diagnostykę, która wykrywa wcześniej nowotwory i jest także niesamowitym narzędziem w badaniach naukowych. To są tysiące pacjentów, którym rozpoznaliśmy wczesne stadium nowotworów płuc. To są pacjenci, u których stosujemy jako jedyni w Polsce nowoczesny radiofarmaceutyk w diagnostyce raka prostaty. To są nowoczesne badania, dzięki którym pomagamy pacjentom w zakresie raka piersi – mówi prof. Adam Krętowski, prezes spółki LOMiRT, prorektor ds. medycyny cyfrowej i badań klinicznych UMB.
To była decyzja o przyszłości
Stworzenie drugiego (po Bydgoszczy), unikalnego w skali kraju i jednego z nielicznych w Europie ośrodka wyposażonego w hybrydowy skaner mMR, czyli właśnie Pracowni BioScaner, było możliwe dzięki strategicznemu wsparciu białostockiego magistratu oraz Białostockiego Parku Naukowo-Technologicznego, a także finansowaniu z programu Rozwój Polski Wschodniej, współfinansowanego przez Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego.
Dekada BioSkanera w liczbach
Od 2015 wykonano ponad 57 tys. badań MR (aparat jest również wykorzystywany jako tradycyjny rezonans magnetyczny), w tym w ramach umowy z NFZ, do celów naukowych i dla partnerów publicznych i komercyjnych (oprócz ponad 5 tys. badań PET/MR i PET/CT). W ciągu 10 lat Pracownia BioSkaner zrealizowała ponad 20 projektów badawczo-rozwojowych, w tym we współpracy z prestiżowymi krajowymi instytucjami, takimi jak Agencja Badań Medycznych oraz Narodowe Centrum Badań i Rozwoju.
Zrealizowano tu badanie PROSPETMR, w ramach którego pacjenci chorzy na raka prostaty mieli dostęp do bardzo nowoczesnej diagnostyki PET/MR z użyciem 68Ga-PSMA. Dzięki temu badaniu, w którym wzięło udział 366 pacjentów, możliwe było dobranie bardziej precyzyjnej terapii, co zwiększało szansę na lepsze wyniki leczenia i zmniejszało ryzyko powikłań. Jednocześnie wyniki badania posłużą jako bardzo ważny argument w zakresie doboru optymalnej metody diagnostyki obrazowej w nowotworze raka prostaty.
– Rozpoczęliśmy nabór do bezpłatnych badań skierowanych do pacjentek z rakiem piersi, znajdujących się w fazie przedoperacyjnej, przed rozpoczęciem leczenia, które umożliwią ocenę zaawansowania zmian w całym ciele, a następnie rozpoczęcie leczenia, po to, aby dobrać optymalną metodę terapii, najlepszą dla tych pacjentek – mówi dr Małgorzata Mojsak, kierownik Samodzielnej Pracowni Laboratorium Obrazowania Molekularnego UMB i główna lekarz spółki LOMiRT.
Wyniki prowadzonych w BioSkanerze prac badawczych są regularnie publikowane w renomowanych czasopismach naukowych i stanowią przedmiot licznych cytowań przez ośrodki badawcze zarówno w kraju, jak i za granicą. Potwierdzeniem tego jest dorobek naukowy dr n. med. Małgorzaty Mojsak, która jako współautorka uczestniczyła w przygotowaniu 27 artykułów naukowych, cytowanych łącznie 230 razy (wg bazy Scopus, stan na kwiecień 2025 r.).
Pracownia realizuje również badania obrazowe w ramach projektu „Białystok+”, najszerszego w kraju badania populacyjnego, którego celem jest diagnoza i poprawa zdrowia mieszkańców Białegostoku.
Bezpłatne badanie PET/MR dla dzieci
Z okazji 10-lecia działalności Pracownia BioSkaner ogłosiła także wyjątkową inicjatywę mającą na celu wsparcie leczenia dzieci wymagających zaawansowanej diagnostyki. BioSkaner oferuje bezpłatne badania PET/MR dla dzieci z chorobami onkologicznymi z całej Polski.
– Z racji tego, że badania PET/MR są badaniami, które obciążają mniejszą dawką promieniowania jonizującego w porównaniu do rutynowo stosowanych badań, wyłoniliśmy w tej chwili 20 szpitali zajmujących się dziećmi chorymi onkologicznie i z tych ośrodków będą trafiać do nas mali pacjenci – mówi dr Małgorzata Mojsak.
BioSkaner deklaruje przebadanie 100 dzieci.
Red. PP