Dziewiąty już raport Banku Pekao SA na temat sytuacji przedsiębiorstw pokazał, że mikro, małe i średnie firmy uznały 2018 rok za wyjątkowo udany. Przedsiębiorcy z Podlasia także wykazali się optymizmem, większym nawet niż ogólnopolska średnia. Jednak ich nastroje pogorszyły się w porównaniu z raportem sprzed roku.
W całym kraju do ankiety na potrzeby raportu przystąpiło prawie 7500 mikro, małych i średnich firm. Dzięki tak dużej próbie nie tylko ogólnopolskie wyniki są wiarygodne, ale również te z regionów i podregionów. Na Podlasiu przebadano 324 firmy. Na potrzeby badania województwo podzielono na trzy podregiony: suwalski, białostocki i łomżyński.
Głównym miernikiem nastrojów przedsiębiorców badanym w raporcie Banku Pekao jest ogólny wskaźnik koniunktury firm, który stanowi średnią ocen ostatnich i kolejnych 12 miesięcy. Mierzony jest on w skali od 50 do 150 punktów. Poziom neutralny to 100 punktów.
Wskaźnik ten spadł na Podlasiu rok do roku o 2,5 punktu i obecnie wynosi 101,5, co pozostaje wynikiem lepszym niż średnia krajowa na poziomie 100,4. Jest to jednocześnie największy spadek wskaźnika w porównaniu do zeszłego roku w skali całego kraju. W 2017 roku Podlasie było liderem rankingu.
Warto odnotować, że ogólnokrajowy wskaźnik koniunktury jest powyżej neutralnego poziomu 100 dopiero po raz drugi w historii raportu – wskazując na bardzo dobry 2018 rok i dość pozytywne oceny kolejnych miesięcy.
Przedsiębiorcy z poszczególnych podlaskich podregionów różnie oceniają zarówno minione, jak i przyszłe 12 miesięcy. Najbardziej optymistyczni są przedsiębiorcy z Suwalszczyzny, wśród których ocena kolejnego roku wyniosła 104,0. Także ocena minionego roku była w tym podregionie najwyższa w całym województwie – 102,3, co daje łącznie najwyższą średnią na Podlasiu – 103,2.
Z kolei podregion białostocki był jedynym podregionem w województwie, w którym przedsiębiorcy negatywnie ocenili miniony rok – 99,9. Jednocześnie jednak tamtejsi właściciele firm patrzą w przyszłość ze zdecydowanie większym optymizmem, oceniając kolejny rok na 100,7 punktu. Łącznie daje to najniższą średnią ocenę w województwie – 100,3.
W porównaniu z poprzednim badaniem nastroje podlaskich firm w zakresie oceny koniunktury uległy pogorszeniu. Jedynie ocena dostępności zewnętrznego finansowania wzrosła rok do roku o 0,1 do 101,7 (średnia krajowa 100,9). Pozostałe składowe ogólnego wskaźnika koniunktury w województwie spadły.
Największy spadek odnotowano w ocenie ogólnej sytuacji gospodarczej, która jest obecnie negatywna (97,4 – spadek o 7,5 punku – wobec średniej krajowej 97,2). Jest to największy spadek tego wskaźnika w całej Polsce. Także ocena sytuacji firmy zaliczyła na Podlasiu jeden z największych spadków w całym kraju – o 3,4 punktu do 104,6, średnia krajowa 102,8 (poza Podlasiem ocena ta spadła o ponad 3 punkty także na Mazowszu).
Duże spadki zaliczyła także ocena sytuacji branży (o 3,9 punktu do 98,9, średnia krajowa to 97,8). Mniejsze spadki dotyczą oceny przychodów firmy (o 2,2 punktu do 104,4, średnia krajowa to 102,5) oraz oceny wyniku finansowego firmy (o 1,8 punktu do 104,4, średnia krajowa to 101,9).
Najmniej pogorszyły się oceny oczekiwania na zapłatę (o 1,0 punkt do 98,8, średnia krajowa to 98,4) oraz zatrudnienia (o 0,4 punktu do 101,4, średnia krajowa – 101,3).
Po wyjątkowo udanym na Podlasiu roku 2017, w roku 2018 nastąpił spadek ocen. Ale choć nastroje uległy stonowaniu, to przedsiębiorcy z północno-wschodniej Polski wciąż wystawili oceny pozytywne, a do tego w większości powyżej średniej krajowej. To powód do zadowolenia, bo choć podlascy przedsiębiorcy spodziewają się niewielkiego spowolnienia, to jednak wciąż z optymizmem patrzą w przyszłość i planują dalszy rozwój – mówi Izabela Sawa, dyrektor regionalna Bankowości Małych i Średnich Przedsiębiorstw w Banku Pekao.
W 12 miesiącach poprzedzających badanie zdecydowana większość podlaskich przedsiębiorców finansowała swoją działalność ze źródeł własnych (70 proc. wobec 75 proc. na skalę kraju). Tymczasem w kolejnym roku może zwiększyć się odsetek firm korzystających z finansowania zewnętrznego (65 proc. firm chce wykorzystywać tylko źródła własne, a 29 proc. planuje korzystać ze środków własnych i finansowania zewnętrznego).
Pod względem inwestycji Podlasie znajduje się powyżej średniej krajowej (53 proc. wobec 45 proc. na skalę kraju), przy czym najczęściej inwestowały firmy z podregionu białostockiego (zainwestowało 55 proc. z nich), a najrzadziej te z podregionu suwalskiego (50 proc.). W kolejnym roku podlaskie firmy planują ograniczyć inwestycje, co jest zgodne z ogólnopolskim trendem (plany takie ma 43 proc. podlaskich firm wobec 38 proc. w całej Polsce).
W kolejnych 12 miesiącach podlaskie firmy planują inwestować głównie w maszyny i urządzenia (takie plany deklaruje ogółem 43 proc. przedsiębiorców z województwa podlaskiego i aż 60 proc. z podregionu łomżyńskiego). Na drugim miejscu znajdują się inwestycje w wyposażenie (takie plany ma 40 proc. podlaskich firm, przy czym aż 55 proc. firm z podregionu suwalskiego).
Tematem specjalnym tegorocznego raportu Banku Pekao SA jest ekspansja zagraniczna firm sektora MŚP. W roku 2018 eksportem na Podlasiu zajmowało się 15 proc. firm, czyli więcej niż w skali całego kraju (13 proc.) – najwięcej w podregionie suwalskim (20 proc.), a najmniej w łomżyńskim (10 proc.). Jednocześnie firmy z województwa podlaskiego planują dalszą zagraniczną ekspansję (17 proc. przedsiębiorców deklaruje eksport produktów w kolejnych 12 miesiącach wobec średniej krajowej na poziomie 15 proc.).
Podlaskie firmy najczęściej eksportują swoje produkty do Niemiec, Wielkiej Brytanii, na Litwę i Białoruś. Podlascy przedsiębiorcy konkurują na rynkach zagranicznych najczęściej jakością swoich usług i produktów (61 proc.). Na drugim miejscu przewag konkurencyjnych znalazła się cena towarów (41 proc.), a na trzecim – dostępność produktów (33 proc.).
Red. PP, za: inf. Pekao SA, fot. pixabay.com
