Interdyscyplinarne studia na kierunku zarządzanie na Wydziale Inżynierii Zarządzania Politechniki Białostockiej. Oto rozmowa z prof. dr hab. Joanną Moczydłowską, kierownikiem Katedry Zarządzania, Ekonomii i Finansów na Wydziale Inżynierii Zarządzania Politechniki Białostockiej.
Menedżer musi umieć adoptować się do stale zmieniającego się otoczenia. Trendy konsumenckie, potrzeby klientów, a także uwarunkowania legislacyjne – to wszystko wymusza na specjalistach od zarządzania bycie elastycznym, kreatywnym, ale i uważnym. Jakich menedżerów, liderów oraz pracowników wielu branż kształcą na kierunku zarządzanie na Wydziale Inżynierii Zarządzania Politechniki Białostockiej? O tym rozmawiamy z prof. dr hab. Joanną Moczydłowską, Kierownikiem Katedry Zarządzania, Ekonomii i Finansów na Wydziale Inżynierii Zarządzania Politechniki Białostockiej.
Co odróżnia zarządzanie od innych kierunków, takich jak ekonomia lub finanse i rachunkowość?
– Zarządzanie to bardzo rozległa dziedzina. Na kierunku zarządzanie student poznaje zarówno aspekty prawnej działalności gospodarczej, jak i ma zajęcia z psychologii. Taka wiedza jest przydatna w przyszłej pracy zawodowej, bo poznać klienta to poznać człowieka, ale i pracownika. To, co wyróżnia zarządzanie, to kształtowanie kompetencji menedżerskich studentów. Kładziemy ogromny nacisk na samoświadomość, która pozwala określić „jakim jestem człowiekiem” i „jak mam swój potencjał zagospodarować”, żeby odnieść sukces? Jak widać, zarządzanie to bardzo różnorodna wiedza, którą przekształcamy w konkretne, praktyczne umiejętności. Absolwent powinien być przygotowany do roli menedżera, lidera, przedsiębiorcy, ale także pracownika w różnych organizacjach. To nie jest tak, że dwudziestokilkuletni absolwent wyposażony w licencjat z zarządzania, od razu będzie członkiem zarządu dużej spółki albo dyrektorem znaczącego przedsiębiorstwa. Będzie na pewno musiał nabyć jeszcze sporo doświadczenia, choć studia przygotowują go do pełnienia roli lidera, czy przywódcy społecznego.
Do kogo są zaadresowane studia z zarządzania?
– Jeżeli młody człowiek lubił w szkole średniej zajęcia z wiedzy o społeczeństwie, czy z przedsiębiorczości, a jeszcze dodatkowo ma energię do działania i widzi w sobie tzw. „żyłkę do interesu”, to z pewnością odnajdzie się na studiach z zarządzania. Na Wydziale Inżynierii Zarządzania mamy bardzo przemyślaną koncepcję kształcenia na tym kierunku. Nieco inne kompetencje kształtujemy na studiach pierwszego stopnia, a trochę inne na studiach drugiego stopnia. Na studiach licencjackich (I stopnia) skupiamy się bardziej na kompetencjach twardych, ponieważ te są istotne z punktu widzenia pracodawcy. Przyszły szef nie pyta o kierunek studiów, tylko o konkretne umiejętności. Dlatego staramy się wyposażyć studenta w twarde kompetencje, jak na przykład nauka korzystania z narzędzi analitycznych, z konkretnego oprogramowania. Współczesny świat dynamicznie podlega cyfryzacji i automatyzacji, w związku z czym istotne jest, by student już na starcie potrafił na przykład zrobić bilans w firmie, sformułować dobre ogłoszenie rekrutacyjne dla działu kadr, czy opracować działania marketingowe przedsiębiorstwa.
Jakie specjalności mają do wyboru studenci?
– Kiedy studenci rekrutują na studia, to prosimy ich o wstępną deklarację, którą specjalność z naszej oferty wybiorą. Ale dopuszczamy możliwość, że przez pierwszy rok studiów to może ulec zmianie. Na pierwszym stopniu studiów oferujemy specjalność marketing internetowy w biznesie. Druga specjalność to są narzędzia analityczne w zarządzaniu, czyli umiejętności ukierunkowane na wykorzystanie nowoczesnych rozwiązań informatycznych w zarządzaniu.
Jak wyglądają studia II stopnia, czyli magisterskie?
– Na drugim stopniu mamy specjalność zarządzanie w biznesie, która przygotowuje w wszechstronny sposób do prowadzenia własnej działalności gospodarczej oraz pełnienia ról kierowniczych. Drugą specjalnością jest ACCA – zarządzanie finansami i rachunkowość, która jak sama nazwa wskazuje, przygotowuje studenta do pracy w obszarze finansów i rachunkowości. To jest dość trudna specjalność, ale daje na pewno bardzo konkretne kompetencje zawodowe. Dzięki temu nasi absolwenci są poszukiwanymi na rynku pracy specjalistami, których pracodawcy chętnie zatrudniają w dziale finansowym. Dodatkowo, specjalność ta jest tworzona w porozumieniu z dużą międzynarodową firmą ACCA, która certyfikuje nasze studia. Co to oznacza w praktyce? Firma ACCA sprawdza, jak wyglądają programy kształcenia oraz kompetencje naszych nauczycieli akademickich. To daje nam prawo do posługiwania się znakiem ACCA i potwierdza nasze najwyższe standardy kształcenia. O ile studia pierwszego stopnia kształtują głównie twarde umiejętności, to studia drugiego stopnia mają charakter bardziej menedżerski. Kładziemy więc nacisk na kompetencje miękkie, umiejętność komunikowania się z zespołem, zarządzania konfliktem, prowadzenia negocjacji. Są to kompetencje typowo kierownicze, które pozwolą człowiekowi wykorzystać tę wiedzę w roli lidera, szefa zespołu.
Studenci I i II stopnia nabywają kompetencje miękkie i twarde. Czy to oznacza, że kierunek zarządzanie stawia na praktyczne umiejętności?
– Staramy się kształcić praktycznie od samego początku. Poza wykładami studenci mają bardzo dużo ćwiczeń, warsztatów, zajęć w specjalistycznych pracowniach i laboratoriach komputerowych. Myślę, że ważnym elementem naszego programu studiów, jest też ścisła współpraca z pracodawcami. Zapraszamy przedstawicieli różnych firm, specjalności i branż, by w ramach zajęć opowiedzieli nam o swojej działalności. Dzięki temu studenci mogą przekonać się, że to co mówi wykładowca, ma swoje realne odzwierciedlenie w praktyce przedsiębiorstw.
Gdzie studenci odbywają swoje obowiązkowe praktyki?
– Kierunek zarządzanie, który prowadzi Politechnika Białostocka jest to kierunek o profilu ogólnoakademickim, czyli oferujemy 150 godzin praktyk. Studenci mają dość dużą dowolność jeśli chodzi o wybór miejsca ich odbycia. Warunkiem oczywiście jest to, że zrealizują ściśle określony program, czyli będzie to przedsiębiorstwo, w którym funkcjonują różne piony, jak na przykład logistyka, marketing, kadry, finanse. Zależy nam, by studenci zobaczyli, na czym polega praca w realnych warunkach biznesu.
Jakie są cechy dobrego menedżera?
– To trudne pytanie. Wszystko zależy od tego, czy mówimy o sektorze biznesu, czy publicznym. Znaczenie ma też wielkość firmy i struktura zatrudnienia. Kto nadaje się na menedżera? Z jednej strony, jest to efekt predyspozycji psychicznych, czy po prostu kompetencji. Ale z drugiej strony, jest to również oddziaływanie środowiska, w którym owe kompetencje mają zaistnieć. Taka osoba na pewno musi się wyróżniać otwartym umysłem i szerokimi zainteresowaniami. To jednocześnie ktoś cechujący się dużą odwagą menedżerską, ale i kreatywnością. Potrafi bardziej słuchać niż mówić. Dobry menedżer doskonale umie dobrać zespół do ich kompetencji, dzięki czemu każdy wie, co ma robić i jest zmotywowany.
Jakie są największe wyzwania, przed którymi stoją współcześni menedżerowie?
– Menedżerowie borykają się z ogromną liczbą wyzwań, chociażby związanymi ze specyfiką naszego rynku pracy. Proszę zauważyć – panuje rynek pracownika. Mamy ogromną trudność, by znaleźć osoby o określonych kompetencjach i utrzymać je w organizacji, zwłaszcza na Podlasiu. Gros najlepszych absolwentów po prostu stąd wyjeżdża. Oczywiście wielkim wyzwaniem jest również błyskawicznie zmieniająca się legislacja. Menedżer musi nieustannie przystosowywać swoje przedsiębiorstwo do nowego porządku prawnego, w którym działa. Inne problemy, to zmieniające się upodobania konsumentów, klientów, zmiany demograficzne i wreszcie – rewolucja 4.0, czyli cyfryzacja, automatyzacja procesów produkcyjnych oraz wykorzystywanie na coraz większą skalę sztucznej inteligencji. To jest nieustanny proces zarządzania zmianami, zarządzania dobrostanem swoich pracowników i potrzebami klientów. Warto podkreślić, że najlepsi menedżerowie nie tylko się przystosowują do tych zmian, ale i je kreują.
Wiele uczelni oferuje studia na zarządzaniu. Jaka jest różnica między kierunkiem realizowanym u nas, a innymi uczelniami technicznymi?
– Nasi absolwenci potrafią wykorzystać narzędzia technologiczne do wsparcia procesów zarządzania, a jednocześnie rozwijają cały wachlarz kompetencji społecznych i poznawczych. Naszym atutem jest wszechstronność kształcenia, a jednocześnie – dzięki różnorodnym specjalnościom – możliwość dostosowania ścieżki edukacyjnej do indywidualnych zainteresowań i potrzeb studentów.
Jakie korzyści daje studentom przynależność do kół naukowych?
– Namawiam serdecznie przyszłych studentów do udziału w Kole Naukowym HR, które jest powiązane z tematyką kapitału ludzkiego. Studenci należący do tego koła prężnie działają, jeżdżą na konferencje naukowe, wygłaszają referaty, prowadzą profesjonalne badania naukowe. Dodam jeszcze, że na naszym wydziale mamy czasopismo „Akademia Zarządzania”. Jest to czasopismo naukowe, ale mogą w nim publikować także nasi studenci. Na wydziale funkcjonuje również Koło Finansów i Rachunkowości „Winien-Ma”, gdzie młodzi ludzie mogą rozwijać swoje umiejętności w obszarze finansów. Ciekawą propozycją jest Koło Nauk Humanistycznych, którego działalność to dowód, że mimo iż w nazwie wydziału jest inżynieria, to nie zaniedbujemy żadnego obszaru kształcenia. Co ważne, nie są to koła zarezerwowane dla studentów danego kierunku, mają one otwartą formułę. Powiedziałabym, że nasz wydział jest wielką rodziną, w której studenci różnych kierunków mogą rozwijać swoje zainteresowania.
Co powiedziałaby pani przyszłym studentom, którzy zastanawiają się czy warto wybrać zarządzanie?
– Zarządzanie to dobry kierunek studiów, ponieważ daje wiele bardzo różnych możliwości zatrudnienia. Nasi absolwenci zarówno prowadzą własne firmy, jak i są pracownikami pionów personalnych, działów marketingu, finansów, logistyki w przedsiębiorstwach z różnych branż i sektorów gospodarki. Ponadto, zarządzanie daje bardzo dobrą bazę do dalszej specjalistycznej edukacji, na przykład w postaci rocznych studiów podyplomowych. Mamy bardzo ciekawą ofertę w postaci elitarnych studiów Executive MBA, które są skierowane do osób mających już doświadczenie w zarządzaniu zespołami. Na studiach podyplomowych mogą tę wiedzę odświeżyć, zaktualizować i nawiązać bardzo ciekawe kontakty.
Z prof. dr hab. Joanną Moczydłowską, kierownikiem Katedry Zarządzania, Ekonomii i Finansów na Wydziale Inżynierii Zarządzania Politechniki Białostockiej rozmawiał Jędrzej Pogorzelski w Radiu Akadera / Tekst opracowała Magdalena Grzęda-Zajkowska / Fot. PB
