Instytucja, jaką jest Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców, uratowała – nie po raz pierwszy – firmę przed szponami aparatu urzędniczego. Tym razem w województwie warmińsko-mazurskim. Swój wkład mieli przedstawiciele oddziału w Białymstoku, który zasięgiem swojego działania obejmuje, oprócz Podlasia, właśnie ten region.
Rzecznik MŚP ochronił przedsiębiorcę przed naruszeniem zasady proporcjonalności przez urząd skarbowy.
Na szczęście Konstytucja Biznesu nie pozwala na to, by ściąganie podatków stawało się narzędziem eliminowania firm z obrotu gospodarczego – przypomina Rzecznik MŚP Adam Abramowicz.
Jak informuje nas biuro Rzecznika MŚP, zajęcie rachunków bankowych firmy, gdy wystarczającym zabezpieczeniem spłaty zobowiązań podatkowych były ruchomości wskazane przez przedsiębiorcę, to klasyczny przykład ignorowania zapisów Konstytucji Biznesu i działanie, które mogło doprowadzić do upadłości rodzinną firmę z 35-letnią tradycją.
Takie stanowisko Rzecznika MŚP podzielił dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Olsztynie, uchylając decyzję naczelnika Urzędu Skarbowego w Bartoszycach w sprawie sposobu egzekwowania zobowiązań przedsiębiorstwa z branży metalowej w podatku VAT.
Rzecznik MŚP przystąpił do postępowania podatkowego, gdy po reakcji przedsiębiorcy na zablokowanie rachunków bankowych organ pierwszej instancji zabezpieczył na poczet wierzytelności ruchomości spółki, których wartość znacznie przewyższała kwotę należnego podatku wraz z odsetkami, jednocześnie utrzymując zajęcie głównego rachunku bankowego – z uzasadnieniem, iż „środki pieniężne zabezpieczone na rachunku stanowią pewną gwarancję spłaty przyszłych zobowiązań podatkowych”.
W ocenie Rzecznika, zastosowanie przez urząd skarbowy tak uciążliwego środka zabezpieczającego naruszyło zapisaną w Konstytucji Biznesu zasadę proporcjonalności, było sprzeczne z przesłaniem budowy zaufania do organów administracji publicznej i co bardzo prawdopodobne – mogło skutkować utratą płynności finansowej i upadłością przedsiębiorstwa.
Postępowanie organu pierwszej instancji dotkliwie utrudniło bowiem spółce wywiązywanie się ze zobowiązań wobec kontrahentów oraz dostawców.
Dyrektor Izby Skarbowej w Olsztynie uwzględnił stanowisko Rzecznika, iż środek zabezpieczający stosowany przez organ podatkowy powinien dawać szansę zaspokojenia wierzyciela, ale jednocześnie musi być jak najmniej uciążliwy dla przedsiębiorcy – tak, aby nie wyeliminować firmy z obrotu gospodarczego, a tym samym nie pozbawiać Skarbu Państwa bieżących i przyszłych wpływów podatkowych z tytułu prowadzonej przez tę firmę działalności. Postanowił o zmianie sposobu zabezpieczenia, zgodnie ze wskazaniem Rzecznika, na zajęcie ruchomości przedsiębiorcy, uznając zarazem za zasadny zarzut zastosowania przez organ pierwszej instancji środka zbyt uciążliwego.
Skutecznie przekonaliśmy dyrektora Izby o konieczności postępowania zgodnie z literą Konstytucji Biznesu, która nakazuje organom skarbowym stosowanie środków egzekucyjnych i zabezpieczających optymalnych ze względu na skutki, co oznacza, że nie mogą one zmierzać do eliminacji podatnika – mówi Szczepan Barszczewski, pełnomocnik Rzecznika MŚP, dyrektor biura Rzecznika MŚP w Białymstoku.
Nie jest to pierwsza skuteczna interwencja białostockiego biura. Takich było więcej. Na przykład niedawno opisywaliśmy w naszym portalu sytuację z Białegostoku. Tutejszy urząd skarbowy chciał zaspokoić wierzyciela poprzez zajęcie domu rodzinnego przedsiębiorcy, w sytuacji gdy wskazał on inny majątek, z którego kwota może pokryć wysokość roszczeń.
Sprawa dotyczyła wszczęcia i prowadzenia egzekucji z domu przedsiębiorcy, będącego jednocześnie wspólnikiem spółki jawnej, w sytuacji gdy dysponował on łącznie z innymi zobowiązanymi solidarnie wspólnikami majątkiem komercyjnym, służącym do prowadzenia działalności gospodarczej, o wartości kilkukrotnie przewyższającej kwotę należną wierzycielowi. Zadłużenie przedsiębiorcy wynikło z niepowodzenia biznesowego przedsięwzięcia, a w konsekwencji konieczności zwrotu pozyskanego dofinansowania ze środków pomocowych.
Organ egzekucyjny, na skutek złożonego wniosku o zwolnienie z egzekucji domu, wydał postanowienie o odmowie zwolnienia. Przedsiębiorca zaskarżył to postanowienie, jednak także organ drugiej instancji oraz Wojewódzki Sąd Administracyjny nie dopatrzyły się przesłanek do zwolnienia domu z egzekucji, czyli ważnego interesu zobowiązanego i wykazania przez przedsiębiorcę innego majątku. Organ dokonał zajęcia, opisu i oszacowania domu przedsiębiorcy, nie podejmując żadnych czynności względem pozostałego majątku ujawnionego w oświadczeniach.
Rzecznik MŚP przystąpił do postępowania wszczętego na skutek ponownego wniosku o zwolnienie z egzekucji domu. Wskazał na naruszenie zasady proporcjonalności i budzenia zaufania do organów administracji publicznej, ponieważ przedsiębiorca w złożonych oświadczeniach podał, iż jest współwłaścicielem kilku innych nieruchomości związanych z prowadzoną przez niego działalnością. Organ nie rozważył możliwości zaspokojenia z trzech nieruchomości o charakterze komercyjnym, których współwłaścicielami są wspólnicy pierwotnie zobowiązanej spółki jawnej. Rzecznik w swoim stanowisku wskazał ponadto, że wybrany przez organ środek egzekucyjny charakteryzuje się najwyższym stopniem uciążliwości, a mimo to z sumy uzyskanej z licytacji wierzyciel nie będzie mógł zaspokoić się w całości.
13 grudnia 2019 r. wydano postanowienie, w którym uwzględniono stanowisko Rzecznika MŚP o konieczności doboru takiego środka egzekucyjnego, który pozwoli na zaspokojenie wierzyciela, a jednocześnie będzie charakteryzował się najniższą uciążliwością dla zobowiązanego. Fiskus postanowił o zwolnieniu domu rodzinnego przedsiębiorcy z egzekucji do czasu przeprowadzenia czynności egzekucyjnych ze wskazanej nieruchomości komercyjnej.
Przypomnijmy: Rzecznik ma kompetencje do działania tylko w sprawach pomiędzy przedsiębiorcą, a urzędem, samorządem bądź instytucją państwową. Nie ma uprawnień do działania w sporach pomiędzy przedsiębiorcami.
Kompetencje Rzecznika o charakterze interwencyjnym umożliwiają mu:
– żądania od organów władzy publicznej złożenia wyjaśnień, udzielenia informacji lub udostępnienia akt i dokumentów w sprawach konkretnych przedsiębiorców;
– wsparcie przedsiębiorców na etapie postępowań administracyjnych, a w razie potrzeby także wniesienia skargi do sądu administracyjnego;
– występowania do odpowiednich urzędów z wnioskami o wydanie objaśnień prawnych szczególnie skomplikowanych przepisów dotyczących działalności gospodarczej;
– w przypadku dostrzeżenia rozbieżności w stosowaniu prawa przez sądy, możliwość zwrócenia się o rozstrzygnięcie problemu do Naczelnego Sądu Administracyjnego czy Sądu Najwyższego.
Rzecznik podejmuje działania z urzędu lub na wniosek.
Po zapoznaniu się z wnioskiem:
– wskazuje wnioskodawcy przysługujące mu prawa i środki działania;
– przekazuje sprawę do odpowiedniego organu;
– odmawia podjęcia czynności, o czym, uzasadniając swoje stanowisko, zawiadamia wnioskodawcę.
Rzecznik zajmuje się:
– opiniowaniem projektów aktów prawnych dotyczących interesów przedsiębiorców oraz zasad podejmowania, wykonywania lub zakończenia działalności gospodarczej na terytorium Polski;
– współpracą z organizacjami pozarządowymi, społecznymi i zawodowymi, do których celów statutowych należy ochrona praw przedsiębiorców;
– współdziałaniem ze stowarzyszeniami, ruchami obywatelskimi, innymi dobrowolnymi zrzeszeniami i fundacjami oraz z zagranicznymi i międzynarodowymi organami i organizacjami działającymi na rzecz ochrony praw przedsiębiorców oraz poszanowania zasady wolności działalności gospodarczej i równego traktowania;
– inicjowaniem i organizowaniem działalności edukacyjnej i informacyjnej w zakresie związanym z wykonywaniem działalności gospodarczej na terytorium Polski, w szczególności w dziedzinie przedsiębiorczości oraz prawa gospodarczego.
Red. PP, fot. pixabay.com
